طراحی وب‌ به زبان ساده

به طور خلاصه بحث درباره طراحی وب‌ از مسیر خود خارج شده است زیرا منظور افراد از بیان این اصطلاح بسیار با یکدیگر تفاوت دارد. در حالی که همه می‌دانند طراحی وب‌سایت چیست، به نظر می‌رسد افراد کمی قادر به ارائه تعریفی دقیق از آن باشند. اجزای خاصی مانند طراحی گرافیک یا برنامه نویسی بخشی از بحث مور نظر هستند، اما میزان اهمیت این اجزاء در ساخت سایت از فردی به فرد دیگر و از سایتی به سایت دیگر متفاوت است. در نظر برخی خلق و سازمان‌دهی محتوا، و یا به طور رسمی، معماری اطلاعات، مهم‌ترین جنبه طراحی وب‌ است. سایر عوامل همچون سهولت استفاده، ارزش و عملکرد سایت در عملیات کلی سازمان، تحویل سایت، و بسیاری چیز‌های دیگر به صورت راسخ و پایدار در قلمرو طراحی وب‌ قرار می‌گیرند. با نفوذی که علم کتابداری، طراحی گرافیک، برنامه نویسی، شبکه، طراحی رابط کاربری، قابلیت استفاده و دیگر مأخذ در طراحی سایت دارد، در واقع آن را به یک حیطه چند رشته ای تبدیل کرده است.

  

تعریف طراحی وب‌

پنج حوزه وجود دارد که که پاضلاع اصلی طراحی وب‌سایت را پوشش می‌دهد:

محتوا این حوزه فرم و سازماندهی محتوای سایت را در بر می‌گیرد. این حوزه می‌تواند از روش نوشتن متن‌ها گرفته تا نحوه سازماندهی، ارائه، و ساختار بندی آن با استفاده از یک فن‌آوری نشانهگذاری مانند HTML را شامل گردد.

تجسمی‌ها اشاره این حوزه به نحوه صفحه بندی صفحه سایت است. صفحه‌بندی معمولاً بوسیله HTML، CSS، یا حتی Flash ایجاد می شود و می‌تواند شامل عناصر گرافیکی باشد که با هدف زیبا سازی یا برای ناوبری صفحه قرار داده می‌شوند. جنبه‌های تجسمی سایت بارز‌ترین جنبه طراحی وب‌سایت است، اما نه روح آن است و نه مهمترین جنبه این رشته محسوب می‌شود.

فن‌آوری در حالی که استفاده از فن‌آوری‌های وب مختلفی همچون HTML یا CSS در این جنبه می‌گنجند، اما معمولاً فن‌آوری در این حوزه به عناصر مختلف تعاملی یک سایت اشاره دارد، به ویژه آن‌هایی که با استفاده از فنون برنامه نویسی ایجاد شده‌اند. این عناصر از زبان‌های برنامه‌نویسی سمت گیرنده سرویس مانند جاوا اسکریپت گرفته تا برنامه‌های سمت سرور مانند Java servlets را درربر می‌گیرد.

تحویل سرعت و قابلیت اطمینان از تحویل یک سایت بر روی اینترنت یا شبکه داخلی شرکت‌های بزرگ به سخت افزار و نرم افزار سرور بستگی داشته و به معماری شبکه مربوط می‌شود.

هدف دلیل وجودی سایت، که اغلب به یک مسئله اقتصادی مرتبط بوده و مسلماً مهم‌ترین بخش طراحی وب‌سایت است. این عنصر را باید در تمام تصمیم‌گیری‌های مربوطه در دیگر حوزه‌های مد نظر قرار داد.

البته میزان تأثیری که هر یک از این جنبه‌های طراحی وب‌ ممکن است بگذارند با توجه به نوع سایت ساخته شده می‌تواند متفاوت باشد. مسلماً یک صفحه خانگی شخصی ملاحظات اقتصادی یک سایت فروش کالا را ندارد. اینترانت یک شرکت تولیدی ممکن است ملاحظات تجسمی یک وب‌سایت عمومی ‌ترویج یک فیلم اکشن را نداشته باشد. به طور دقیق، آنچه از بیان اصطلاح «طراحی وب‌» مد نظر است می‌تواند به سیال باشد؛ بحث ما باید این را مد نظر داشته باشد، اما در عین حال، باید ایده‌ای به قدر کافی دقیق نیز ارائه نماید که برای ذهن طراح در تمام زمان‌ها ماندنی باشد. ابتدا با تعاریف انتزاعی آغاز کرده و رفته رفته سراغ معانی عینی‌تر خواهیم رفت.

هرم طراحی وب‌

یکی از راه‌های تجسم کلیه اجزای طراحی وب‌سایت از طریق استعاره هرم وب است که در شکل 1-1نشان داده شده است. محتوا ‌آجر‌هایی را فراهم می‌کند که هرم را می‌سازند، اما پایه و اساس محکم آن بر هر دوی المان‌های تجسمی و فن‌آوری استوار است، در عین این‌که تکیه شدیدی بر اقتصاد دارد تا پروژه‌مان ارزش کار داشته باشد.

به عنوان طراحان وب سعی می‌کنیم سایت‌های‌مان را با دقت راحی کنیم، اما ساخت سایت کار دشواری است. انتقال تکه‌های فن‌آوری وب‌ ساخت آن را به کاری چالش برانگیز تبدیل می‌کند؛ ساخت وب نیازمند کار گروهی و داشتن درک صحیح از رسانه وب است. حتی اگر ما کارشناسانی باشیم که می‌توانند وب‌سایتی زیبا و کاربردی بسازند، کاربران‌مان ممکن است در برخورد با سازه زیبای‌مان دچار سردرگمی شوند. طراحان یا کارفرمایان آن‌ها اغلب زمان بیشتری صرف توجه به نیازهای و خواسته‌های خود می‌کنند به جای این‌که به نیاز‌های بازدید کنندگان سایت بپردازند. ممکن است اهرام مفهومی وب‌‌مان بیش از حد شبیه اهرام آجر و ملات شود؛ یعنی شبیه مقبره‌ای چنان غیر قابل نفوذ که همه را در شگفت می‌کند و می‌مانیم که اگر کاربرانی پیدا شوند و بیست و چهار ساعته پای اینترنت بنشینند، آیا خواهند توانست روزی حتی در ایت اثر تاریخی ما را پیدا کنند یا خیر. آیا آنها نکته مد نظر سایت را درخواهند یافت؟

هر چند چالش‌های توسعه وب چندان با چالش‌های مصریان باستان در مواجهه با ساخت اهرام در یک سطح قرار ندارند، ساخت یک وب‌سایت کارآمد و خوش منظر که بی‌تواند از آزمون سنجش سرعت اینترنت سربلند بیرون بیاید، قطعاً آسان نیست. هرم راهی ساده برای طراحان فراهم می‌کند تا از تمام جنبه‌های طراحی وب‌سایت در کنش با یکدیگر درک صحیح پیدا کنند، اما نمی‌تواند درکی عمیق از معنای رسانه وب در اختیارمان قرار دهد.

منبع: طراحی وب‌ به زبان ساده